Thực trạng trầm cảm ở sinh viên - Bạn đã từng quan tâm?

Biểu hiện về tâm trạng

• Buồn bã, chán nản: Đây là biểu hiện phổ biến nhất của trầm cảm. Sinh viên thường xuyên cảm thấy buồn bã, chán nản, mất hứng thú với mọi hoạt động, kể cả những hoạt động mà trước đây họ yêu thích.
• Cảm giác vô giá trị, tự ti: có thể có những suy nghĩ tiêu cực về bản thân như: "Mình vô dụng", "Mình không làm được gì", "Mình không bằng ai cả",...
• Lo lắng, bất an: thường xuyên lo lắng, bất an về mọi thứ, ngay cả những chuyện nhỏ nhặt. Họ có thể lo lắng về học tập, về tương lai, về các mối quan hệ,...
• Cảm giác cô đơn, lẻ loi: cảm thấy cô đơn, lẻ loi, dù xung quanh có nhiều người. Họ có thể thu mình lại, tránh giao tiếp với mọi người.
• Có ý định tự tử: Đây là biểu hiện nguy hiểm nhất của trầm cảm. Sinh viên có thể có những suy nghĩ về việc tự tử, thậm chí lập kế hoạch và có hành vi tự tử.

Biểu hiện về hành vi

• Thay đổi thói quen ăn uống: có thể chán ăn, ăn nhiều, giảm hoặc tăng cân đột ngột.
• Rối loạn giấc ngủ: Mất ngủ, ngủ nhiều, ngủ không ngon giấc,... khiến cho sinh viên mệt mỏi, thiếu năng lượng.
• Giảm khả năng tập trung: Sinh viên khó khăn trong việc tập trung học tập, tiếp thu kiến thức.
• Sa sút kết quả học tập: Điểm số học tập giảm sút, thậm chí bỏ học.
• Lơ là việc vệ sinh cá nhân: Sinh viên có thể lơ là việc vệ sinh cá nhân, ăn mặc xuề xòa, không chăm sóc bản thân.
• Lạm dụng chất kích thích: Sử dụng rượu bia, chất kích thích để giải tỏa căng thẳng, lo âu.

Biểu hiện về thể chất

• Mệt mỏi, thiếu năng lượng: Tường xuyên cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, dù đã ngủ đủ giấc.
• Đau đầu, nhức mỏi cơ thể: Có thể bị đau đầu, nhức mỏi cơ thể, không rõ nguyên nhân.
• Rối loạn tiêu hóa: Có thể bị táo bón, tiêu chảy, đầy bụng,...

Những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng trầm cảm ở sinh viên

Áp lực học tập

• Khối lượng kiến thức khổng lồ: Sinh viên phải tiếp thu một lượng lớn kiến thức trong thời gian ngắn, dẫn đến căng thẳng, lo âu.
• Kỳ thi liên tục: Việc thi cử thường xuyên với áp lực điểm số cao từ phía gia đình, nhà trường khiến sinh viên cảm thấy nặng nề, chán nản.
• Mong muốn đạt thành tích cao: Nỗi lo lắng về việc không đạt được kết quả mong muốn, không đáp ứng được kỳ vọng của bản thân và gia đình cũng là một nguyên nhân dẫn đến trầm cảm ở sinh viên.
• Sự cạnh tranh gay gắt: Môi trường học tập cạnh tranh gay gắt khiến sinh viên cảm thấy tự ti, áp lực, lo lắng về việc bị bỏ lại phía sau.

Áp lực cuộc sống

• Gánh nặng tài chính: Chi phí học tập, sinh hoạt ngày càng cao, đặc biệt là đối với sinh viên xa nhà, khiến các bạn trẻ lo lắng về vấn đề tài chính.
• Khó khăn trong việc hòa nhập môi trường mới: Sinh viên chuyển đến môi trường học tập mới có thể gặp nhiều khó khăn trong việc hòa nhập, dẫn đến cảm giác cô đơn, lạc lõng.
• Xa gia đình, bạn bè: Việc xa gia đình, bạn bè khiến sinh viên cảm thấy thiếu thốn tình cảm, dễ rơi vào trạng thái buồn bã, chán nản.

Áp lực định hướng tương lai

• Lo lắng về việc xin việc làm sau khi ra trường: Nỗi lo về việc không tìm được việc làm phù hợp với chuyên ngành, không có thu nhập để trang trải cuộc sống là một gánh nặng lớn đối với sinh viên.
• Băn khoăn về con đường tương lai: Sinh viên có thể cảm thấy lo lắng về việc lựa chọn con đường nghề nghiệp, không biết mình muốn làm gì trong tương lai.
• Áp lực từ gia đình: Một số gia đình đặt quá nhiều kỳ vọng vào con cái, mong muốn con cái phải thành công, đạt được vị trí cao trong xã hội, khiến sinh viên cảm thấy áp lực, lo lắng.

Yếu tố cá nhân

• Tính cách nhút nhát, tự ti: Sinh viên có tính cách nhút nhát, tự ti thường dễ bị tổn thương, dễ rơi vào trạng thái buồn bã, chán nản.
• Hay lo âu, suy nghĩ nhiều: Sinh viên có xu hướng hay lo âu, suy nghĩ nhiều về những điều tiêu cực có nguy cơ cao mắc trầm cảm hơn so với những người khác.
• Có tiền sử mắc các bệnh tâm lý: Sinh viên có tiền sử mắc các bệnh tâm lý như rối loạn lo âu, rối loạn ám ảnh cưỡng chế,... có nguy cơ cao mắc trầm cảm hơn.
• Lạm dụng chất kích thích: Việc sử dụng rượu bia, chất kích thích thường xuyên có thể dẫn đến trầm cảm.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần dẫn đến trầm cảm ở sinh viên như:

• Môi trường học tập và sinh hoạt không tốt: Môi trường ồn ào, náo nhiệt, thiếu không gian riêng tư có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của sinh viên.
• Thiếu sự quan tâm, chia sẻ từ gia đình, bạn bè: Việc thiếu sự quan tâm, chia sẻ từ những người thân yêu có thể khiến sinh viên cảm thấy cô đơn, lạc lõng, dễ dẫn đến trầm cảm.
• Bị bạo lực, quấy rối: Bạo lực, quấy rối ở trường học, ký túc xá,... có thể gây tổn thương tâm lý nghiêm trọng, dẫn đến trầm cảm.
• Ngoài ra có thêm những nguyên nhân dẫn đến trầm cảm khác, từ yếu tố di truyền hay các yếu tố môi trường, xã hội.

Ảnh hưởng về sức khỏe tinh thần

• Rối loạn lo âu: Sinh viên thường xuyên lo lắng, bồn chồn, sợ hãi, thậm chí có những cơn hoảng loạn.
• Rối loạn giấc ngủ: Mất ngủ, ngủ nhiều, ngủ không ngon giấc,... khiến cho sinh viên mệt mỏi, thiếu năng lượng.
• Rối loạn ăn uống: Chán ăn, ăn nhiều, giảm hoặc tăng cân đột ngột,... ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Giảm khả năng tập trung: Khó khăn trong việc học tập, tiếp thu kiến thức.
• Suy giảm kết quả học tập: Điểm số học tập giảm sút, thậm chí bỏ học.
• Có ý định tự tử: Đây là hậu quả nguy hiểm nhất của trầm cảm. Sinh viên có thể có những suy nghĩ về việc tự tử, thậm chí lập kế hoạch và có hành vi tự tử.

Ảnh hưởng tới thể chất

• Mệt mỏi, thiếu năng lượng: Sinh viên thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, dù đã ngủ đủ giấc.
• Đau đầu, nhức mỏi cơ thể: Sinh viên có thể bị đau đầu, nhức mỏi cơ thể, không rõ nguyên nhân.
• Rối loạn tiêu hóa: Sinh viên có thể bị táo bón, tiêu chảy, đầy bụng,...
• Giảm ham muốn tình dục: Sinh viên mất hứng thú với chuyện tình dục.

Ảnh hưởng tới khả năng học tập

• Giảm khả năng tập trung: Khó khăn trong việc học tập, tiếp thu kiến thức.
• Sa sút kết quả học tập: Điểm số học tập giảm sút, thậm chí bỏ học.
• Thiếu động lực học tập: Sinh viên không còn hứng thú với việc học tập, bỏ bê việc học hành.
• Trốn học: Sinh viên có thể trốn học, không tham gia các hoạt động học tập.

Ảnh hưởng tới các mối quan hệ

• Xa lánh giao tiếp xã hội: Sinh viên thu mình lại, tránh giao tiếp với mọi người, dẫn đến cảm giác cô đơn, lạc lõng.
• Mâu thuẫn với bạn bè, gia đình: Sinh viên có thể dễ cáu gắt, nóng nảy, dẫn đến mâu thuẫn với bạn bè, gia đình.
• Mất đi các mối quan hệ: Sinh viên có thể đánh mất các mối quan hệ tốt đẹp do ảnh hưởng của trầm cảm.

Ảnh hưởng tới nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống

• Mất hứng thú với mọi hoạt động: Sinh viên không còn hứng thú với những hoạt động mà trước đây họ yêu thích.
• Lơ là việc vệ sinh cá nhân: Sinh viên có thể lơ là việc vệ sinh cá nhân, ăn mặc xuề xòa, không chăm sóc bản thân.
• Lạm dụng chất kích thích: Sinh viên có thể sử dụng rượu bia, chất kích thích để giải tỏa căng thẳng, lo âu.
• Có nguy cơ tự tử: Đây là hậu quả nghiêm trọng nhất của trầm cảm. Sinh viên có thể có những suy nghĩ về việc tự tử, thậm chí lập kế hoạch và có hành vi tự tử.

Hậu quả của trầm cảm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai của sinh viên, khiến các bạn trẻ gặp nhiều khó khăn trong việc học tập, công việc và cuộc sống.

Có nhiều giải pháp để phòng ngừa và điều trị đối với bệnh trầm cảm ở sinh viên

Trầm cảm là một căn bệnh tâm lý ngày càng phổ biến ở sinh viên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần, học tập và cuộc sống của các bạn trẻ. Việc phòng ngừa và điều trị hiệu quả trầm cảm ở sinh viên cần sự chung tay của nhiều phía, bao gồm nhà trường, gia đình, xã hội và bản thân mỗi sinh viên.

1. Giải pháp phòng ngừa

• Nâng cao nhận thức về trầm cảm: Cần tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về trầm cảm để nâng cao nhận thức của sinh viên, gia đình và cộng đồng về căn bệnh này.
• Tạo môi trường học tập thân thiện: Nhà trường cần tạo môi trường học tập thân thiện, giảm bớt áp lực cho sinh viên, đồng thời tổ chức các hoạt động ngoại khóa giúp sinh viên giải trí và thư giãn.
• Hỗ trợ từ gia đình: Gia đình cần quan tâm, chia sẻ và động viên sinh viên, đồng thời tạo điều kiện cho sinh viên phát triển toàn diện.
• Phát triển kỹ năng sống: Sinh viên cần được trang bị các kỹ năng sống cần thiết như kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng quản lý cảm xúc,... để có thể tự tin đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống.
• Chú trọng sức khỏe thể chất: Sinh viên cần có chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc để nâng cao sức khỏe thể chất, từ đó tăng cường sức đề kháng với bệnh tật, bao gồm cả trầm cảm.

2. Giải pháp điều trị

• Tìm kiếm sự giúp đỡ: Khi có dấu hiệu trầm cảm, sinh viên cần mạnh dạn tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần.
• Liệu pháp tâm lý: Liệu pháp tâm lý là phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh trầm cảm. Có nhiều phương pháp liệu pháp tâm lý khác nhau như liệu pháp nhận thức - hành vi (CBT),...
• Sử dụng thuốc: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống trầm cảm để hỗ trợ điều trị.
• Thay đổi lối sống: Sinh viên cần thay đổi lối sống theo hướng tích cực như ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, tham gia các hoạt động xã hội,...
• Hỗ trợ từ gia đình và bạn bè: Gia đình và bạn bè cần quan tâm, chia sẻ, động viên và hỗ trợ sinh viên trong quá trình điều trị.

3. Vai trò của nhà trường

• Tổ chức các hoạt động tư vấn tâm lý: Nhà trường cần tổ chức các hoạt động tư vấn tâm lý định kỳ cho sinh viên để giúp các bạn nhận biết sớm các dấu hiệu trầm cảm và có biện pháp can thiệp kịp thời.
• Đào tạo cán bộ giáo viên, nhân viên về sức khỏe tâm thần: Cán bộ giáo viên, nhân viên cần được đào tạo về kiến thức về sức khỏe tâm thần để có thể nhận biết sớm các dấu hiệu trầm cảm ở sinh viên và hỗ trợ các bạn kịp thời.
• Tạo môi trường học tập an toàn, thân thiện: Nhà trường cần tạo môi trường học tập an toàn, thân thiện để sinh viên cảm thấy thoải mái, tự tin và bớt lo lắng.
• Có chính sách hỗ trợ sinh viên gặp khó khăn về tâm lý: Nhà trường cần có chính sách hỗ trợ sinh viên gặp khó khăn về tâm lý như miễn giảm học phí, hỗ trợ sinh hoạt,...

4. Vai trò của gia đình

• Quan tâm, chia sẻ và động viên sinh viên: Gia đình cần quan tâm, chia sẻ và động viên sinh viên, đồng thời tạo điều kiện cho sinh viên phát triển toàn diện.
• Lắng nghe và thấu hiểu sinh viên: Gia đình cần lắng nghe và thấu hiểu những tâm tư, nguyện vọng của sinh viên, từ đó có thể hỗ trợ các bạn kịp thời.
• Khuyến khích sinh viên tham gia các hoạt động xã hội: Gia đình nên khuyến khích sinh viên tham gia các hoạt động xã hội để giúp các bạn giao lưu, kết bạn và giải tỏa căng thẳng.
• Tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp: Nếu nghi ngờ con em mình mắc trầm cảm, gia đình cần đưa con đến gặp chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Vai trò của bản thân sinh viên trong phòng ngừa và điều trị trầm cảm

1. Nâng cao nhận thức về trầm cảm

• Tìm hiểu thông tin về trầm cảm từ các nguồn uy tín như website của Bộ Y tế, Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia,...
• Tham gia các buổi hội thảo, tập huấn về sức khỏe tâm thần.
• Chia sẻ thông tin về trầm cảm với bạn bè, gia đình và cộng đồng.

2. Chăm sóc sức khỏe tinh thần

• Duy trì lối sống lành mạnh: ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc.
• Hạn chế căng thẳng: dành thời gian thư giãn, giải trí, tham gia các hoạt động yêu thích.
• Chia sẻ cảm xúc: tâm sự với bạn bè, gia đình hoặc chuyên gia tâm lý khi gặp khó khăn, buồn bã.
• Tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết: không ngại ngần tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần khi cảm thấy bản thân có dấu hiệu trầm cảm.

3. Áp dụng các kỹ năng tự chăm sóc

• Kỹ năng giải quyết vấn đề: Học cách xác định vấn đề, phân tích nguyên nhân và tìm kiếm giải pháp phù hợp.
• Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp hiệu quả với bản thân và những người xung quanh để xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp.
• Kỹ năng quản lý cảm xúc: Nhận biết và kiểm soát cảm xúc của bản thân, đặc biệt là những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, lo lắng, tức giận,...
• Kỹ năng lập kế hoạch: Lập kế hoạch cho học tập, sinh hoạt và các hoạt động khác để có cuộc sống khoa học và hiệu quả.

4. Tham gia các hoạt động hỗ trợ

• Tham gia các nhóm hỗ trợ dành cho sinh viên gặp khó khăn về tâm lý.
• Tham gia các hoạt động tình nguyện giúp đỡ cộng đồng.
• Tham gia các khóa học về phát triển bản thân và kỹ năng sống.

Trầm cảm ở sinh viên hoàn toàn có thể điều trị, việc cần thiết là phát hiện sớm để phương pháp trị liệu đúng đắn và hiệu quả

Trầm cảm ở sinh viên hoàn toàn có thể điều trị được. Hãy chung tay nâng cao nhận thức về trầm cảm, tạo môi trường học tập và sinh hoạt lành mạnh, đồng thời hỗ trợ những người đang mắc bệnh để họ có thể vượt qua căn bệnh này và sống một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc. Nếu bạn hay người thân có dấu hiệu về trầm cảm, hãy đến gặp bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hãy đặt lịch hoặc liên hệ hotline / zalo 0383720880, các chuyên gia tâm lý tại Viện Tâm Lý Đời Sống LPI sẽ hỗ trợ, tư vấn và đồng hành giúp các bạn hồi phục sức khỏe tinh thần một cách tốt nhất.

Tham khảo thêm những Dịch vụ Trị Liệu Tâm Lý tại Viện Tâm Lý Đời Sống LPI

- Trị liệu tâm lý cá nhân

- Trị liệu tâm lý thanh thiếu niên

- Trị liệu tâm lý gia đình

- Trị liệu tâm lý cặp đôi

- Trị liệu nhóm

- Khai vấn cuộc sống và sự nghiệp