Rối loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm: Triệu chứng và cách điều trị
- Người viết: Đỗ Thị Bích Hạnh lúc
- Tin tức
- - 0 Bình luận
Rối loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm (Mixed Anxiety and Depressive Disorder - MADD) là thuật ngữ dùng để chỉ những trường hợp có sự xuất hiện đồng thời các biểu hiện của cả rối loạn lo âu và trầm cảm. Đây là tình trạng gặp phải nhiều triệu chứng như khó chịu, cáu gắt, kém tập trung, rối loạn giấc ngủ, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Lo âu và Trầm Cảm là hai hội chứng khác nhau, nhưng có mối liên hệ chặt chẽ và có thể xảy ra đồng thời. Theo các nhà khoa học Hoa Kỳ, hơn 80% bệnh nhân trầm cảm từng bị rối loạn lo âu. Bệnh trầm cảm chính là giai đoạn tiến triển tiếp theo của chứng rối loạn lo âu trong tâm lý người bệnh sau một khoảng thời gian dài.
Tìm hiểu sâu hơn thì chứng rối loạn Rối loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm xuất hiện cùng lúc và xảy ra đồng thời các dấu hiệu nhận biết điển hình của cả rối loạn lo âu và trầm cảm.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng rối loạn hỗn hợp trầm cảm lo âu
Nguyên Nhân Gây Ra Rối Loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng Rối Loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm là sự kết hợp đồng thời của nhiều nguyên nhân khác nhau và ảnh hưởng từ môi trường sống cũng là những yếu tố quan trọng góp phần tạo nên tình trạng rối loạn này.
- Căng Thẳng Cảm Xúc và Tâm Lý: Các sự kiện đau buồn, mất mát, áp lực trong cuộc sống xã hội, công việc và môi trường xã hội có thể góp phần tạo nên rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm. Đây có thể là những áp lực lớn hoặc những tình huống đơn giản nhưng diễn ra liên tục.
- Đặc Điểm Nhân Cách: Tính cách quá khắt khe, hoài nghi, bi quan, nhạy cảm có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của rối loạn này.
- Vấn Đề Sức Khỏe: Các vấn đề về sức khỏe cơ thể như đau nhức xương khớp, rối loạn giấc ngủ, rối loạn ăn uống và nhiều bệnh lý khác có thể góp phần tạo nên rối loạn hỗn hợp lo âu trầm cảm.
- Áp Lực Môi Trường Sống: Công việc, học tập, vai trò xã hội có thể là nguồn gốc của căng thẳng kéo dài và góp phần tạo nên rối loạn lo âu và trầm cảm.
Các Yếu Tố Khác Có Liên Quan
Ngoài ra, tuổi đời, tiền sử bệnh lý tâm thần, lạm dụng chất gây nghiện, tác dụng không mong muốn của thuốc, nỗi đau từ quá khứ và nhiều nguyên nhân khác cũng đều có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh rối loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm.
Với những yếu tố phức tạp như vậy, việc hiểu rõ và tìm kiếm cách điều trị phù hợp là rất quan trọng. Chúng ta cần cùng nhau tìm hiểu và chia sẻ thông tin về vấn đề này để giúp cải thiện tình trạng sức khỏe tâm thần cho cộng đồng.
Triệu chứng rối loạn lo âu trầm cảm gồm cả những biểu hiện của rối loạn lo âu và dấu hiệu trầm cảm
Triệu chứng rối loạn lo âu Trầm Cảm
Rối loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm thường có các dấu hiệu nhận biết điển hình của cả rối loạn lo âu và trầm cảm. Tuy nhiên, không có triệu chứng rối loạn lo âu trầm cảm riêng biệt nào đủ nặng để kết luận là rối loạn lo âu hoặc trầm cảm riêng lẻ.
Triệu Chứng Rối Loạn Lo âu
Khi bị rối loạn lo âu, bệnh nhân thường thể hiện những dấu hiệu sau:
- Mệt mỏi, mất tập trung: Người bệnh cảm thấy mệt mỏi, dễ mất tập trung, từ đó hiệu suất công việc và cuộc sống bị ảnh hưởng tiêu cực.
- Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ, ngủ không sâu giấc, dễ giật mình, cảm thấy uể oải khi thức dậy là những dấu hiệu phổ biến.
- Sợ hãi, lo lắng quá mức: Những suy nghĩ sợ hãi, lo lắng không thể kiểm soát xuất hiện liên tục, gây nên tình trạng suy nhược cơ thể.
- Thể chất thể hiện dấu hiệu lo âu: Nghiến răng, căng cơ, tim đập nhanh là những phản ứng tự nhiên của cơ thể trước tình trạng lo âu kéo dài.
- Dễ cáu gắt: Khó chịu, bồn chồn, dễ hoảng loạn và kinh sợ.
Triệu Chứng Rối Loạn Trầm Cảm
Rối loạn trầm cảm là một trong những bệnh tâm thần phổ biến nhất với các triệu chứng như:
- Buồn bã, chán nản: Bệnh nhân cảm thấy buồn bã, chán nản và khó chịu kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.
- Khó tập trung, suy giảm trí nhớ: Thiếu quyết đoán cùng với suy giảm trí nhớ khiến người bệnh khó hoàn thành công việc hàng ngày.
- Mất năng lượng: Mệt mỏi, uể oải kéo dài, thiếu sức sống và thậm chí mất hứng thú với những hoạt động từng yêu thích.
- Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ, ngủ nhiều quá mức hoặc thức dậy quá sớm.
- Biến đổi thói quen ăn uống và cân nặng: Thay đổi cảm giác thèm ăn và cân nặng không ổn định.
- Tâm trạng tiêu cực: Suy nghĩ tiêu cực, bi quan, cảm thấy vô dụng, bất lực, có ý định tự tử.
Rối loạn lo âu trầm cảm nguy hiểm hơn nhiều so với chỉ mắc trầm cảm hoặc rối loạn lo ấu
Mức Độ Nguy Hiểm của Bệnh Rối Loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm
Bệnh Rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm thường nghiêm trọng hơn việc chỉ mắc một trong hai bệnh lý này. Những triệu chứng phức tạp và chồng chéo có thể dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực như:
- Rối loạn giấc ngủ và tiêu hóa: Việc không có giấc ngủ ngon và thường xuyên rối loạn tiêu hóa làm giảm chất lượng cuộc sống.
- Suy nhược cơ thể và hệ thần kinh: Tình trạng lo âu trầm cảm kéo dài gây suy nhược cơ thể, rối loạn hệ thần kinh thực vật.
- Nguy cơ bệnh tim mạch và đột quỵ: Tăng nguy cơ bệnh lý về tim mạch, đột quỵ, làm nặng thêm bệnh mạn tính như tiểu đường, bệnh tuyến giáp.
- Tăng rủi ro đột tử và bệnh nhiễm trùng: Những tác động tiêu cực kéo dài từ sự kết hợp của lo âu và trầm cảm làm tăng nguy cơ đột tử và các bệnh nhiễm trùng.
Chẩn Đoán Rối Loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm
Rối loạn hỗn hợp lo âu trầm cảm thường mang theo những biểu hiện trầm cảm cùng với rối loạn lo âu. Để chẩn đoán, không có triệu chứng nào đủ nặng để đánh giá chính xác. Nhưng hiện nay, các phương pháp chẩn đoán trong ngành tâm lý phổ biến bao gồm trắc nghiệm tâm lý nhóm trắc nghiệm tâm lý đánh giá lo âu (thang Zung, thang lo âu Hamilton HAM-A), đánh giá trầm cảm (thang trầm cảm PHQ-9, thang Beck BDI, thang trầm cảm Hamilton HAM-D), thang đánh giá lo âu trầm cảm stress DASS 21, đánh giá rối loạn giấc ngủ (PSQI), và đánh giá nhân cách (MMPI, EPI).
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể thực hiện các xét nghiệm y khoa như xét nghiệm máu, sinh hóa, vi sinh, lưu huyết não, điện não đồ, và siêu âm để xác định chính xác tình trạng sức khỏe của mình. Tuy nhiên, việc lựa chọn phương pháp chẩn đoán phù hợp vẫn cần sự tư vấn chuyên môn từ các bác sĩ chuyên khoa tâm thần.
Nhận biết và hiểu rõ về các phương pháp chẩn đoán này sẽ giúp cho quá trình chẩn đoán và điều trị rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm diễn ra hiệu quả và chính xác.
Để chẩn đoán rối loạn hỗn hợp lo âu trầm cảm có thể sử dụng thang DASS 21
Cách điều trị Bệnh Rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm
Rối loạn hỗn hợp trầm cảm và lo âu là một tình trạng tâm lý phức tạp, kết hợp các triệu chứng của cả chứng lo âu và trầm cảm. Điều trị tình trạng này đòi hỏi sự kết hợp của nhiều phương pháp khác nhau để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Thăm khám chuyên khoa: Tìm đến bác sĩ chuyên khoa tâm thần để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
- Liệu pháp tâm lý: Liệu Pháp Nhận Thức – Hành Vi (CBT) là một trong những phương pháp trị liệu tâm lý hiệu quả nhất hiện nay. CBT giúp bệnh nhân nhận biết và thay đổi các suy nghĩ tiêu cực, không chính xác, đồng thời học cách kiểm soát tình huống căng thẳng một cách hiệu quả hơn. Các nhà trị liệu sẽ làm việc cùng bệnh nhân để:
- Nhận diện suy nghĩ tiêu cực: Giúp bệnh nhân hiểu rõ nguyên nhân của những suy nghĩ sai lầm mỗi khi đối mặt với sự kiện quan trọng hoặc tình huống căng thẳng.
- Điều chỉnh phản ứng: Đưa ra phản hồi tích cực, lạc quan hơn thay cho các phản ứng tiêu cực trước đây.
- Sử dụng thuốc điều trị: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Có 2 nhóm thuốc chính:
- Nhóm thuốc ức chế tái hấp thu norepinephrin serotonin (SNRI): Bao gồm desvenlafaxin (Pristiq), duloxetin (Cymbalta), venlafaxin (Effexor), levomilnacipran (Fetzima).
- Những loại thuốc này giúp cân bằng hai chất dẫn truyền thần kinh norepinephrin và serotonin trong não, giúp giảm triệu chứng lo âu và trầm cảm.
- Nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRI): Bao gồm citalopram (Celexa), escitalopram (Lexapro), fluoxetin (Prozac, Sarafem, Symbyax), fluvoxamin (Luvox), paroxetin (Paxil), sertralin (Zoloft).
- Loại thuốc này giúp tăng cường mức serotonin trong não, từ đó cải thiện tâm trạng và giảm lo âu.
- Nhóm thuốc ức chế tái hấp thu norepinephrin serotonin (SNRI): Bao gồm desvenlafaxin (Pristiq), duloxetin (Cymbalta), venlafaxin (Effexor), levomilnacipran (Fetzima).
- Kết Hợp Các Liệu Pháp: Phối hợp nhiều phương pháp điều trị sẽ giúp tình trạng rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm được cải thiện một cách hiệu quả nhất.
- Chế độ sinh hoạt lành mạnh: Duy trì chế độ ăn uống cân đối, luyện tập thể dục điều độ và ngủ đủ giấc giúp cải thiện tình trạng sức khỏe.
Tài liệu tham khảo:
Liệu pháp tâm lý là 1 phương pháp điều trị rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm hiệu quả, an toàn
Viện Tâm Lý Đời Sống đã chia sẻ chi tiết về rối loạn Hỗn Hợp Lo âu và Trầm Cảm, từ khái niệm đến triệu chứng rối loạn lo âu trầm cảm và cách điều trị. Việc hiểu rõ về bệnh này sẽ giúp chúng ta phát hiện và điều trị sớm, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe tốt hơn.
Nếu bạn có bất kỳ vấn đề nào cần tư vấn, băn khoăn, thắc mắc về bệnh lo âu trầm cảm, vui lòng liên hệ với Viện Tâm Lý Đời Sống qua hotline / zalo 0383720880 để được tư vấn chi tiết.
Tham khảo thêm những Dịch vụ Trị Liệu Tâm Lý tại Viện Tâm Lý Đời Sống LPI
Viết bình luận