Hội chứng sợ ánh sáng: Tất cả những điều bạn cần biết!
- Người viết: Đỗ Thị Bích Hạnh lúc
- Tin tức
- - 0 Bình luận
Hội chứng sợ ánh sáng là gì?
Hội chứng sợ ánh sáng, hay còn gọi là chứng nhạy cảm với ánh sáng (hội chứng Photophobia), là tình trạng mắt không dung nạp ánh sáng, người bệnh cảm thấy khó chịu hoặc đau đớn khi tiếp xúc với ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng mặt trời, đèn huỳnh quang hoặc đèn LED. Mức độ nhạy cảm có thể khác nhau ở mỗi người, từ cảm giác nhẹ chói mắt đến nhức mỏi, chảy nước mắt, những cơn đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn mửa, thậm chí là co giật.
Ai dễ mắc hội chứng sợ ánh sáng (Photophobia) ?
Một số nhóm người có nguy cơ cao mắc hội chứng sợ ánh sáng và nguyên nhân dẫn tới hội chứng này:
Người có bệnh lý về mắt
Viêm giác mạc: Viêm giác mạc là tình trạng lớp màng ngoài cùng của mắt bị viêm, khiến mắt trở nên nhạy cảm với ánh sáng.
Viêm kết mạc: Viêm kết mạc là tình trạng lớp màng trong suốt lót mi mắt và mặt trong của mí mắt bị viêm, cũng có thể gây ra nhạy cảm với ánh sáng.
Đục thủy tinh thể: Đục thủy tinh thể là tình trạng đục mờ thủy tinh thể của mắt, khiến ánh sáng khó đi vào mắt, dẫn đến nhạy cảm với ánh sáng.
Tăng nhãn áp: Tăng nhãn áp là tình trạng áp lực bên trong mắt tăng cao, có thể gây tổn thương dây thần kinh thị giác và dẫn đến nhạy cảm với ánh sáng.
Hội chứng khô mắt: Hội chứng khô mắt là tình trạng mắt không sản xuất đủ nước mắt, khiến mắt bị khô và kích ứng, có thể dẫn đến nhạy cảm với ánh sáng.
Chấn thương mắt: Chấn thương mắt do tai nạn, va đập mạnh hoặc dị vật xâm nhập có thể gây tổn thương giác mạc, mống mắt, võng mạc,... dẫn đến nhạy cảm với ánh sáng.
Phẫu thuật mắt: Một số trường hợp sau phẫu thuật mắt như phẫu thuật mổ mắt lác, đục thủy tinh thể,... có thể gây ra hiện tượng nhạy cảm với ánh sáng tạm thời.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hội chứng sợ ánh sáng (photophobia)
Người có rối loạn thần kinh
Chứng đau nửa đầu: Chứng đau nửa đầu là một loại đau đầu dữ dội, thường chỉ xảy ra ở một bên đầu. Nhạy cảm với ánh sáng là một trong những triệu chứng phổ biến của chứng đau nửa đầu.
Rối loạn lo âu: Rối loạn lo âu có thể gây ra nhiều triệu chứng, bao gồm nhạy cảm với ánh sáng.
Trầm cảm: Trầm cảm cũng có thể gây ra nhạy cảm với ánh sáng.
Viêm màng não: Viêm màng não là tình trạng lớp màng mỏng bao bọc não và tủy sống bị viêm, có thể gây ra nhạy cảm với ánh sáng như một trong những triệu chứng.
Người sử dụng một số loại thuốc
Thuốc giảm đau: Một số loại thuốc giảm đau, như ibuprofen và naproxen, có thể gây ra nhạy cảm với ánh sáng như một tác dụng phụ.
Thuốc an thần: Một số loại thuốc an thần, như diazepam và lorazepam, cũng có thể gây ra nhạy cảm với ánh sáng như một tác dụng phụ.
Thuốc chống co giật: Một số loại thuốc chống co giật, như phenobarbital và carbamazepine, cũng có thể gây ra nhạy cảm với ánh sáng như một tác dụng phụ.
Người tiếp xúc với hóa chất
Chất tẩy trắng: Chất tẩy trắng có thể gây kích ứng mắt và dẫn đến nhạy cảm với ánh sáng.
Khói hàn: Khói hàn có thể chứa các chất độc hại có thể gây tổn thương mắt và dẫn đến nhạy cảm với ánh sáng.
Người có cơ địa di truyền
Một số trường hợp hội chứng sợ ánh sáng có thể do di truyền. Nếu bố mẹ bạn mắc hội chứng sợ ánh sáng, bạn có nguy cơ cao mắc bệnh hơn.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng sợ ánh sáng, bao gồm:
Màu mắt sáng: Người có màu mắt sáng (xanh lam, xanh lá cây, nâu nhạt) thường nhạy cảm với ánh sáng hơn người có màu mắt tối (nâu sẫm, đen).
Màu mắt nhạt: Do ít sắc tố bảo vệ mắt khỏi ánh sáng.
Tuổi tác: Hội chứng sợ ánh sáng thường gặp ở người trẻ tuổi.
Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc hội chứng sợ ánh sáng cao hơn nam giới.
Biểu hiện rõ ràng nhất của hội chứng sợ ánh sáng là sự khó chịu và nhạy cảm với ánh sáng, các triệu chứng nhức mỏi
Biểu hiện của hội chứng sợ ánh sáng
Hội chứng sợ ánh sáng có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, mức độ nghiêm trọng cũng có thể khác nhau ở mỗi người. Dưới đây là một số biểu hiện phổ biến nhất:
Khó chịu và nhạy cảm với ánh sáng
Đây là triệu chứng phổ biến nhất của hội chứng sợ ánh sáng. Người bệnh cảm thấy khó chịu, chói mắt, nhức nhối khi tiếp xúc với ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng mặt trời, đèn huỳnh quang hoặc đèn LED.
Nheo mắt, chảy nước mắt: Khi tiếp xúc với ánh sáng, người bệnh thường có phản ứng nheo mắt, chảy nước mắt để giảm bớt cảm giác khó chịu.
Đau đầu: Đau đầu là một triệu chứng thường gặp của hội chứng sợ ánh sáng, đặc biệt là ở những người mắc chứng đau nửa đầu. Cơn đau đầu có thể dữ dội và tập trung ở một bên đầu.
Triệu chứng ở mắt
Đau mắt: Người bệnh có thể cảm thấy đau nhức, rát bỏng ở mắt khi tiếp xúc với ánh sáng.
Nhìn mờ: Ánh sáng mạnh có thể khiến mắt bị mờ, nhìn không rõ.
Khô mắt: Hội chứng sợ ánh sáng có thể khiến mắt bị khô, ngứa và rát.
Mắt đỏ: Mắt có thể bị đỏ và sưng do kích ứng bởi ánh sáng.
Triệu chứng toàn thân
Buồn nôn, nôn mửa: Một số người bệnh có thể bị buồn nôn, nôn mửa khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh.
Cáu gắt, lo lắng: Hội chứng sợ ánh sáng có thể khiến người bệnh cảm thấy cáu gắt, lo lắng, bồn chồn.
Tránh các hoạt động ngoài trời: Do sợ ánh sáng, người bệnh có thể hạn chế hoặc tránh các hoạt động ngoài trời vào ban ngày.
Biểu hiện khác
Sợ hãi, lo lắng: Người bệnh có thể cảm thấy sợ hãi, lo lắng khi nghĩ đến việc tiếp xúc với ánh sáng.
Mệt mỏi: Hội chứng sợ ánh sáng có thể khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống.
Rối loạn giấc ngủ: Do sợ ánh sáng, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc ngủ vào ban đêm.
Lưu ý:
Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng có thể khác nhau ở mỗi người.
Một số người chỉ bị nhạy cảm với ánh sáng mạnh, trong khi những người khác có thể bị ảnh hưởng bởi bất kỳ loại ánh sáng nào.
Cách điều trị hội chứng sợ ánh sáng
Điều trị nguyên nhân
Bệnh lý về mắt: Tùy thuộc vào bệnh lý cụ thể, bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị phù hợp như sử dụng thuốc nhỏ mắt, thuốc bôi, phẫu thuật...
Rối loạn thần kinh: Sử dụng thuốc chống trầm cảm, thuốc chống lo âu, trị liệu tâm lý...
Tác dụng phụ thuốc: Ngừng sử dụng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Tiếp xúc với hóa chất: Tránh tiếp xúc với hóa chất hoặc sử dụng dụng cụ bảo hộ khi cần thiết.
Giảm thiểu tiếp xúc với ánh sáng
Đeo kính râm có khả năng chống tia UV khi ra ngoài trời.
Sử dụng rèm cửa, kính màu để giảm lượng ánh sáng trong nhà.
Điều chỉnh độ sáng màn hình máy tính, điện thoại...
Tránh thức khuya và sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ.
Liệu pháp
Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) có thể giúp người bệnh học cách kiểm soát nỗi sợ hãi và lo lắng về ánh sáng.
Liệu pháp thư giãn có thể giúp giảm căng thẳng và lo lắng, từ đó giảm bớt các triệu chứng của hội chứng sợ ánh sáng.
Sử dụng thuốc
Một số loại thuốc có thể được sử dụng để giảm các triệu chứng của hội chứng sợ ánh sáng, bao gồm thuốc giảm đau, thuốc an thần... Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần phải có sự kê đơn của bác sĩ.
Lưu ý:
Hiệu quả điều trị hội chứng sợ ánh sáng có thể khác nhau ở mỗi người.
Một số người có thể khỏi hoàn toàn sau khi điều trị, trong khi những người khác có thể cần phải tiếp tục điều trị hoặc áp dụng các biện pháp phòng ngừa để kiểm soát các triệu chứng.
Người bị hội chứng sợ ánh sáng cần giảm thiểu tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng
Phòng ngừa hội chứng sợ ánh sáng
Hội chứng sợ ánh sáng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, với một số biện pháp phòng ngừa đơn giản, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh hoặc kiểm soát tốt các triệu chứng nếu đã mắc bệnh. Dưới đây là một số cách phòng ngừa hội chứng sợ ánh sáng:
Bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời
Đeo kính râm có khả năng chống tia UV khi ra ngoài trời, đặc biệt là vào ban ngày.
Sử dụng mũ rộng vành để che chắn mắt khỏi ánh nắng trực tiếp.
Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào thời điểm nắng gắt nhất (từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều).
Giảm thiểu tiếp xúc với ánh sáng mạnh
Sử dụng rèm cửa, kính màu để giảm lượng ánh sáng trong nhà.
Điều chỉnh độ sáng màn hình máy tính, điện thoại, TV... phù hợp với mắt.
Tránh thức khuya và sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ.
Sử dụng đèn có ánh sáng dịu nhẹ, ấm áp.
Chăm sóc mắt
Giữ cho mắt luôn sạch sẽ, tránh dụi mắt.
Sử dụng nước mắt nhân tạo nếu mắt bị khô.
Đi khám mắt định kỳ để phát hiện sớm và điều trị các bệnh lý về mắt.
Duy trì lối sống lành mạnh
Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các thực phẩm tốt cho mắt như rau xanh, trái cây, cá hồi...
Ngủ đủ giấc và ngủ đúng giờ.
Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe.
Tránh căng thẳng, stress.
Bỏ hút thuốc lá.
Điều trị các bệnh lý tiềm ẩn
Nếu bạn có các bệnh lý về mắt, rối loạn thần kinh hoặc đang sử dụng thuốc có thể gây ra nhạy cảm với ánh sáng, hãy điều trị triệt để các bệnh lý này để giảm thiểu nguy cơ mắc hội chứng sợ ánh sáng.
Hội chứng sợ ánh sáng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, với chẩn đoán và điều trị kịp thời, hầu hết người bệnh đều có thể kiểm soát được tình trạng bệnh và sống một cuộc sống bình thường.
Nếu bạn hay người thân mắc Hội chứng sợ ánh sáng, hãy đặt lịch hoặc liên hệ hotline / zalo 0383720880, các chuyên gia tâm lý tại Viện Tâm Lý Đời Sống sẽ hỗ trợ, tư vấn và đồng hành giúp các bạn hồi phục sức khỏe tinh thần một cách tốt nhất.
Tham khảo thêm những Dịch vụ Trị Liệu Tâm Lý tại Viện Tâm Lý Đời Sống
Viết bình luận