Rối loạn lo âu lan tỏa: giải mã bí ẩn và sống tự tin hơn
- Người viết: Đỗ Thị Bích Hạnh lúc
- Tin tức
- - 0 Bình luận
Rối loạn lo âu lan tỏa (tiếng anh là Generalized Anxiety Disorder - GAD) là một rối loạn tâm lý phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 3,8% người trưởng thành trên thế giới mỗi năm. Rối loạn lo âu lan tỏa thường xuất hiện lần đầu tiên ở tuổi vị thành niên, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Rối loạn lo âu lan tỏa ảnh hưởng đến cả nam và nữ, nhưng phụ nữ thường gặp Rối loạn lo âu lan tỏa nhiều hơn nam giới.
1. Rối loạn lo âu lan tỏa là gì?
Rối loạn lo âu lan tỏa là một rối loạn tâm lý được đặc trưng bởi cảm giác lo lắng, bồn chồn và căng thẳng quá mức kéo dài dai dẳng, không có nguyên nhân cụ thể. Những người mắc Rối loạn lo âu lan tỏa thường lo lắng về nhiều thứ, từ những vấn đề nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày đến những vấn đề lớn hơn như sức khỏe, công việc, tài chính, tương lai, v.v.
Tất cả những điều cần biết về Rối loạn lo âu lan tỏa (GAD)
2. Triệu chứng Rối loạn lo âu lan tỏa
Cảm xúc:
- Cảm giác lo lắng, bồn chồn và căng thẳng quá mức trong thời gian dài, không có nguyên nhân cụ thể.
- Sợ hãi về nhiều thứ, từ những vấn đề nhỏ nhặt đến những vấn đề lớn hơn.
- Khó kiểm soát sự lo lắng và căng thẳng.
- Dễ cáu gắt, bực bội và mất kiểm soát cảm xúc.
- Cảm thấy như mọi người đang chú ý và đánh giá mình.
- Luôn lo lắng về những điều tồi tệ có thể xảy ra trong tương lai.
Hành vi:
- Tránh né các tình huống xã hội vì sợ hãi và lo lắng.
- Khó khăn trong việc tập trung và chú ý.
- Dễ cáu gắt, bực bội và mất kiểm soát cảm xúc.
- Mệt mỏi, kiệt sức và mất ngủ.
- Lạm dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá hoặc ma túy để giảm bớt lo lắng.
Cơ thể:
- Đau nhức cơ thể như đau đầu, đau cơ, đau bụng, v.v.
- Cảm giác khó thở hoặc thở nhanh.
- Tim đập nhanh, hồi hộp và đổ mồ hôi.
- Run rẩy, bồn chồn và bứt rứt.
- Khó khăn trong việc thư giãn.
Lưu ý:
- Không phải tất cả những người mắc Rối loạn lo âu lan tỏa đều có tất cả các dấu hiệu, triệu chứng trên.
- Mức độ nghiêm trọng của các dấu hiệu cũng có thể khác nhau ở mỗi người.
- Nếu bạn có nhiều hơn 3 dấu hiệu trên trong thời gian dài, hãy đến gặp chuyên gia tâm lý để được chẩn đoán chính xác.
Triệu chứng rối loạn lo âu lan tỏa đa phần đều có cảm giác lo lắng, bồn chồn và sợ hãi
3. Nguyên nhân gây Rối loạn lo âu lan tỏa
Nguyên nhân gây Rối loạn lo âu lan tỏa còn chưa được hiểu rõ, nhưng được cho là do sự kết hợp của các yếu tố di truyền, sinh học và môi trường. Một số yếu tố nguy cơ gây Rối loạn lo âu lan tỏa bao gồm:
- Có tiền sử gia đình mắc Rối loạn lo âu lan tỏa.
- Có những trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ, ví dụ như bị lạm dụng, bị bắt nạt hoặc bị cô lập.
- Có tính cách nhút nhát, rụt rè.
- Có các vấn đề về sức khỏe tâm thần khác, ví dụ như trầm cảm hoặc rối loạn hoảng sợ.
- Có những thay đổi trong não bộ, ví dụ như sự mất cân bằng hóa chất não bộ.
4. Tác động của Rối loạn lo âu lan tỏa
Rối loạn lo âu lan tỏa có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống của người mắc bệnh, bao gồm:
- Công việc: Khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc tập trung, hoàn thành công việc và thăng tiến trong sự nghiệp.
- Học tập: Gặp khó khăn trong việc học tập, đặc biệt là khi họ cần tham gia các hoạt động nhóm hoặc thuyết trình trước lớp.
- Mối quan hệ cá nhân: Khó khăn trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ cá nhân, dẫn đến cảm giác cô đơn và bị cô lập.
- Sức khỏe: Dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác, ví dụ như trầm cảm, rối loạn lạm dụng chất kích thích và các vấn đề về tim mạch.
Rối loạn lo âu lan tỏa GAD ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc sống của người bệnh
5. Chẩn đoán Rối loạn lo âu lan tỏa
Để chẩn đoán Rối loạn lo âu lan tỏa, chuyên gia tâm lý sẽ thực hiện các bước:
- Thăm khám và hỏi về tiền sử bệnh lý của bạn, bao gồm cả các vấn đề sức khỏe tâm thần và thể chất.
- Hỏi về các triệu chứng mà bạn đang gặp phải, bao gồm thời gian bắt đầu, mức độ nghiêm trọng và tác động của các triệu chứng đến cuộc sống của bạn.
- Thực hiện các bài kiểm tra tâm lý để đánh giá mức độ lo âu và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
Lưu ý:
- Việc chẩn đoán Rối loạn lo âu lan tỏa cần được thực hiện bởi bác sĩ tâm lý có chuyên môn.
- Không nên tự chẩn đoán hoặc điều trị Rối loạn lo âu lan tỏa vì có thể dẫn đến những hậu quả nguy hiểm.
Tham khảo thêm:
6. Cách điều trị Rối loạn lo âu lan tỏa GAD
Rối loạn lo âu lan tỏa có thể được điều trị hiệu quả bằng liệu pháp tâm lý và/hoặc thuốc. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, các triệu chứng cụ thể và nhu cầu cá nhân của người bệnh.
Liệu pháp tâm lý:
Liệu pháp tâm lý thường được sử dụng nhất để điều trị Rối loạn lo âu lan tỏa, bao gồm các phương pháp như:
- Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT): Giúp người bệnh nhận thức và thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực dẫn đến lo lắng. CBT là phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho Rối loạn lo âu lan tỏa.
- Liệu pháp thư giãn: Giúp người bệnh giảm bớt lo lắng và căng thẳng bằng các kỹ thuật như thở sâu, thiền và yoga.
- Liệu pháp phơi nhiễm: Giúp người bệnh dần dần tiếp xúc với những tình huống mà họ sợ hãi.
Thuốc:
Ngoài ra, một số loại thuốc cũng có thể được sử dụng để điều trị Rối loạn lo âu lan tỏa, bao gồm:
- Thuốc chống trầm cảm: Giúp giảm các triệu chứng lo lắng và trầm cảm.
- Thuốc chống lo âu: Giúp giảm các triệu chứng lo lắng cấp tính như tim đập nhanh, đổ mồ hôi và run rẩy.
- Thuốc chẹn beta: Giúp giảm các triệu chứng thể chất của lo lắng như tim đập nhanh và đổ mồ hôi.
Lưu ý:
- Thuốc chỉ nên được sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Việc kết hợp liệu pháp tâm lý và thuốc có thể mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho Rối loạn lo âu lan tỏa.
Liệu pháp tâm lý là phương pháp hiệu quả điều trị Rối loạn lo âu lan tỏa GAD
7. Lời khuyên cho người mắc Rối loạn lo âu lan tỏa
- Tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý: Đây là bước quan trọng nhất để điều trị Rối loạn lo âu hiệu quả.
- Tham gia các nhóm hỗ trợ: Việc chia sẻ kinh nghiệm và được hỗ trợ từ những người cùng mắc Rối loạn lo âu lan tỏa có thể giúp bạn cảm thấy bớt cô đơn và có thêm động lực để điều trị.
- Học cách thư giãn: Các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền và hít thở sâu có thể giúp bạn giảm bớt lo lắng và căng thẳng.
- Tránh xa các chất kích thích: Caffeine, rượu bia và nicotine có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng lo lắng.
- Chăm sóc bản thân: Ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc và tập thể dục thường xuyên có thể giúp bạn cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất.
Rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) là một rối loạn tâm lý phổ biến và có thể điều trị được. Nếu bạn hay người thân, bạn bè đang có dấu hiệu, biểu hiện của rối loạn lo âu xã hội, hãy gọi đến đường dây nóng / hoặc Zalo 0383720880 của Viện Tâm Lý Đời Sống để được tư vấn tâm lý và trị liệu bởi các chuyên gia tâm lý tâm huyết và tận tâm của chúng tôi.
Tài liệu tham khảo về Rối loạn lo âu lan tỏa (Generalized Anxiety Disorder - GAD)
- https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/generalised-anxiety-disorder/
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/generalized-anxiety-disorder/symptoms-causes/syc-20360803
- https://www.nimh.nih.gov/health/publications/generalized-anxiety-disorder-gad
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/generalized-anxiety-disorder
Tham khảo thêm những Dịch vụ Trị Liệu Tâm Lý tại Viện Tâm Lý Đời Sống
Viết bình luận